Frans van der Lem, EGO SUM
Open brief aan:
Directie van Bloedbank Sanquin, Postbus 9892, 1006 AN Amsterdam
CC: Jort Kelder, influenceer/ presentator, p.a. info@juliawolffmanagement.nl, De Volkskrant BV, opinie@volkskrant.nl, ISVW Leusden, vrienden@isvw.nl ‘leren van onze geschiedenis’.
Roosendaal, 30 juli 2020
EGO SUM,
‘Ego Sum’ staat in het Latijn voor de overtreffende trap van ‘Ik ben’.
In mijn religieuze opvoeding leerde ik dat deze majesteitelijke uitdrukking alleen door God zelf gebezigd mag worden. Tegenwoordig lijkt dit standpunt echter steeds meer algemeen gebruikelijk. Tegen deze achtergrond wordt het dan knap lastig om aan voldoende bloeddonoren te komen.
Wij hebben er als maatschappij altijd op gerekend dat er toch wel voldoende individuen zich beschikbaar zouden stellen voor het algemeen belang. Maar sinds ‘Altruïsme’ klaarblijkelijk wordt gezien als een classificeerbare geestelijke afwijking, wordt het ‘vechten tegen de bierkaai’ om aan de groeiende vraag naar bloed en organen te voldoen.
Trump met zijn “America first” is een uitgesproken exponent van “EERST IKKE”. Doch in Nederland doen wij sinds de millennium-overgang niet voor hem onder. Nederland is vercommercialiseerd, de openbare nutsbedrijven zijn verworden tot winstobjecten en de gezondheidszorg tot marktproduct.
In mijn jeugd was dat anders. Mijn ouders maakten twee wereldoorlogen mee. En mijn ouderlijk gezin telde in de hongerwinter twaalf kinderen. Elk prominent egoïsme zou het voortbestaan van het collectief onmiddellijk ondermijnen. Ook nu nog zou ik postuum van mijn vader oorvijg krijgen als ik mij zo egoïstisch, schreeuwerig, eigenwijs en bezitterig zou uitlaten. Een mep van hem was niet mis te verstaan. Als handswerkman bij de hoogovens en papierfabriek had hij handen als kolenschoppen.
Ook toen ik op mijn achttiende de psychiatrische verpleging in ging, stond de gezamenlijkheid voorop. We maakten gemiddelde werkweken van ruim 45 uur. En draaiden minstens tien diensten van ruim negen uur per veertien dagen. Werkoverleg, opleidingen volgen en studeren deden wij daarnaast, ongeacht de nachtdiensten. Emancipatie stond voorop. Iedereen werd lid van een vakbond. Vanwege de verzuiling nog wel in de richting van de eigen levensbeschouwing. Maar de aansluiting bij een vakcentrale was een vorm van burgerplicht. Zo meldden wij ons ook als donor aan bij de bloedbank. Als een soort vanzelfsprekendheid. Eigenlijk meer een burgerplicht.
En dan nu de pijn. Tot mijn 70e heb ik ruim honderd keer bloed gegeven. 70 jaar was de limiet. Te oud. Maar vanwege donoren-tekort bleek die grens onverwachts opgerekt te kunnen worden tot 75. Was ik toch weer welkom. Althans tot de coronacrisis.
Toen bleek ik als 70-plusser opeens weer een bedreiging te vormen. Ik kreeg zelfs een brandbrief dat mij verboden werd de bloedbank binnen te treden.
Wat schetst mijn verbazing? Dat ik recent – via de post – opnieuw door de bloedbank word opgeroepen! Het verzoek wordt expliciet ondersteund door indringende Sms’jes en E-mails. Speciaal mijn bloedgroep is dringend gewenst. Of ik toch wil komen doneren.
Een telefoontje leert mij, dat het beleid is gewijzigd. Ik blijf weliswaar tot de risicogroep behoren, doch als ik bereid ben zelf voor de eventuele gevolgen van dit risico op te draaien, wordt er reikhalzend naar mijn komst uitgezien.
Het doet mij pijnlijk herinneren aan de recente uitspraak van Jort Kelder dat de instandhouding van rokende “Obese Bejaarden” een bedreiging vormt voor onze economie. Dat vind ik wrang. Als maatschappij, blijken wij namelijk wel altijd op hen teruggevallen te zijn, vooral als wij ze nodig hadden.
Tegelijkertijd ben ik het wel met Jort Kelder eens dat wij een maatschappij-brede discussie dienen aan te gaan over het grenzeloos in stand houden van uitzichtloze situaties. Maar dat heeft niets met leeftijd te maken. Ik heb veel jongeren ontmoet met aanhoudend risico-gedrag alsof er sprake is van een doorlopende suïcidepoging. En die vervolgens toch gereanimeerd werden. En ik heb veel meer ouderen gekend die graag met het leven zouden willen stoppen, maar daarin verhinderd werden door ethische, morele en wettelijke dilemma’s.
Daarom mijn advies:
Roep Jort Kelder uit tot ambassadeur van de bloedbank. En bij deze wil ik hem daartoe graag voordragen. Hij is een graag geziene gast op TV. Met zijn arrogante bekakte stemgebruik weet hij de aandacht naar zich toe te trekken. Laat hem de maatschappij-brede discussie aanzwengelen over het steentje bijdragen aan de gemeenschap (Eigenlijk meer als een soort burgerplicht).
Laat hem verkondigen dat bloed doneren een vanzelfsprekendheid is. Het kan een vruchtbare vormgeving zijn van het verzet van jongeren tegen ouderen. Dat ze zelf de regie nemen in het afwijzen van afhankelijkheid en nutteloosheid. Een houding die hij tenslotte zelf personifieert.
Een geparafraseerde uitspraak van John F. Kennedy, lijkt mij Jort Kelder op het lijf geschreven:
“Mijn mede-Nederlanders: vraag niet wat uw land voor u kan doen, maar vraag wat u voor uw land kunt doen.”
(Nederland desgewenst te vervangen door bloedbank)
Ik ben graag bereid tot een mondelinge toelichting
Frans van der Lem (71) Roosendaal
Donornummer: 1149673
