Rico Sneller en Erno Eskens denken over natuur en bewustzijn
Filosofisch Café
25 mei 2025 – 14:00-16:00 uur
In onze hedendaagse westerse cultuur lijkt de verbinding tussen natuur en bewustzijn vaak ver te zoeken. Tegelijk storen veel mensen zich aan de manier waarop we met onze omgeving en levende wezens omgaan, en aan onze soms beperkte kijk op wat bewustzijn is. Er is al lange tijd, steeds in iets andere vormen, een herwaardering gaande van natuur en bewustzijn, en de verbinding tussen de twee. Hoe kunnen we daar invulling aan geven, en hoe is die te verankeren in een politiek-juridisch systeem? In dit filosofisch café denken Rico Sneller en Erno Eskens er dieper over na.
Rico Sneller heeft als filosoof en theoloog een speciale interesse in het bewustzijn. Hij zal ingaan op het spirituele aspect: is bewustzijn alleen aan individuele personen gekoppeld, zoals in de hedendaagse westerse cultuur vaak wordt aangenomen, in navolging van Descartes? Of is de mens onderdeel van de natuur, en kunnen ook bijvoorbeeld planten bewustzijn hebben? Moeten en kunnen we toe naar een meer holistische, niet-dualistische manier van denken? Daarin zou er een minder helder onderscheid gemaakt worden tussen lichaam en geest, mens en natuur, leven en dood. Denk aan de sjamaan in oorspronkelijke culturen, die contact maakt met ‘de doden’, de geestenwereld, door bovennatuurlijke machten aan te spreken.
Erno Eskens specialiseerde zich als filosoof en politicoloog in dierenrechten en rechten voor de natuur. Hij zal ingaan op het politiek-juridische aspect. Moeten we de rechten van de ‘natuur’ – zoals die van dieren, planten, een natuurgebied, een rivier – verankeren in een politiek-juridisch systeem, zodat ook de natuur vertegenwoordigd wordt? En zo ja, hoe? We kunnen ons bijvoorbeeld wenden tot oorspronkelijke culturen, die vertegenwoordiging op meer holistische wijze zien. Erno stelt dat democratie geen westerse uitvinding is; democratische ontwikkelingen vonden ook elders plaats. Zo waren er al eerder democratieën in India, Afrika, en bij de indianen.
Tijdens het café gaan Rico en Erno vanuit deze perspectieven met elkaar in gesprek, en ook met het publiek. Kom langs en denk mee!
Sprekers
Dr. Rico Sneller is filosoof en theoloog. Lange tijd was hij werkzaam als universitair docent filosofie en ethiek te Leiden. Momenteel doceert hij filosofie bij o.a. de Vrije Academie, de ISVW en filosofie/psychoanalyse bij het Jungiaans Instituut te Nijmegen. Hij is gastdocent op de Alfarabi Universiteit te Almaty (Kazachstan) en betrokken bij diverse internationale organisaties. Zijn belangstelling gaat uit naar uitzonderlijke bewustzijnsposities in relatie tot de filosofie, levensfilosofie, psychoanalyse en analytische psychologie. Recent publiceerde hij Perspectives on Synchronicity, Inspiration, and the Soul en Het raadsel Socrates.
Erno Eskens is filosoof en politicoloog. Hij werkt als uitgever bij Noordboek, waar hij onder meer de dierenrechtenbibliotheek onder zijn hoede heeft. Hij schreef onder meer Het zoölogisch manifest, Democratie voor dieren en Een beestachtige geschiedenis van de filosofie. Daarnaast is Eskens een van de initiatiefnemers van de Maand van de filosofie. Voorheen was hij programmadirecteur en uitgever bij de ISVW.
Programma
Het programma ziet er als volgt uit:
14:00 uur Welkom en introductie van het thema
14:10 uur Rico Sneller vertelt
14:25 uur Erno Eskens vertelt
14:40 uur Gesprek tussen Rico en Erno
15:30 uur Discussie met de zaal
16:00 uur Afsluiting met een hapje en een drankje aan de bar
Locatie: Landgoed ISVW te Leusden.
Locatie
Het filosofisch café vindt plaats op locatie bij de ISVW te Leusden.
Aanmelden
Iedereen die aan het filosofisch café wil deelnemen kan zich opgeven op de website van ISVW via deze link. Toegang is € 10,- voor vrienden, € 10,- voor introducés van vrienden en € 25,- voor overige belangstellenden.
