Wereld in Verwarring
Online Filosofische Café zondag 3 mei 2020, 15u00 – 17u00
Inleiding
Het zijn bizarre tijden. Onze wereld is door het corona-virus in totale verwarring geraakt. Het openbare leven is wereldwijd vrijwel tot stilstand gekomen. Hoe de mensheid vanuit deze toestand weer naar een post-corona tijd gaat komen is volstrekt onduidelijk.
In het webinar ‘De wereld in verwarring’ zal Fred Ahsmann, naar aanleiding van zijn boek ‘Order and Confusion’, ingaan op twee momenten in de geschiedenis, waarin de wereld eveneens in totale verwarring verkeerde.
Als eerste is dat de tijd, waarin het machtige Romeinse rijk instortte door de invallende vandalen. In het jaar 410 werd zelfs Rome geplunderd door de troepen van de Visigotische koning Alarik I. Een ondenkbare gebeurtenis! Velen twijfelden na deze catastrofe over de rol van de christelijke godsdienst, die juist in de eeuw daarvoor door toedoen van de keizers Constantijn en Theodosius de Grote tot staatsgodsdienst was gepromoveerd. Waarom kon een almachtige God zoiets vreselijks laten gebeuren? Augustinus, bisschop van het Noord-Afrikaanse bisdom Hippo schreef in de jaren 413 en 426 zijn magnum opus ‘De civitate Dei’ (over de stad Gods). In dit omvangrijke werk (22 boeken) weerlegt Augustinus de aanvallen op het christendom en beschrijft zijn visie op de organisatie van de wereld en het Godsrijk. Een belangrijk aspect in zijn visie is de wijze waarop de aardse wereld een ‘verwarde wereld’ (civitas permixta) is, waarin Goed en Kwaad met elkaar vermengd zijn en de mens de keuze heeft om voor het goede dan wel voor het kwade te kiezen. Dit filosofische traktaat is gedurende de eeuwen die daarop volgden een belangrijk fundament geweest voor de theologie en voor de visie op de organisatie van de wereld.
De tweede periode betreft het 3de kwart van de 12de eeuw. Ook deze tijd werd gekenmerkt door een hoge mate van verwarring door het grote machtsconflict tussen kerk en staat (de ‘investituurstrijd’), die alle lagen van de samenleving raakte. Bovendien was de tweede kruistocht geëindigd in een faliekante mislukking. Binnen de samenleving van het Duitse keizerrijk (het Heilige Romeinse Rijk) heerste de pessimistische overtuiging dat de Eindtijd aanstaande was, met de verschrikkingen van de Apocalyps in het vooruitzicht. Op dat moment wordt in Maastricht het kerkgebouw van de Sint-Servaasbasiliek grotendeels vernieuwd. Bij de architectonische opzet van dit imposante gebouw, en bij de decoratie van de kerk, is de visie van Augustinus een belangrijk uitgangspunt geweest. Fred Ahsmann zal laten zien op welke wijze de Stad Gods vorm heeft gekregen in dit schitterende Romaanse kerkgebouw
Naar aanleiding van deze presentatie zal (voor zover dat in een webinar mogelijk is) worden gereflecteerd op deze presentatie, waarbij de vraag naar de actualiteit aan de orde zal komen.
Aantekeningen
Van het webinar zijn door Mark de Koning onderstaande aantekeningen gemaakt,. Deze tekeningen zijn een visuele samenvatting van het webinar.
Terug naar Filosofische Cafés
